NIK poinformowała 20 lutego, że składa zawiadomienie do prokuratury, w związku z wynikami przeprowadzonej kontroli. Chodzi tu o realizowany w ubiegłym roku program Aktywni+. To inicjatywa, która ma za zadanie „zwiększyć aktywność osób starszych dzięki wsparciu organizacji pozarządowych działających na rzecz seniorów”.
„Wybór ofert w niewielkim stopniu miał charakter konkursowy”
W konkursie organizacje pozarządowe zgłosiły ponad 1,9 tys. projektów, na kwotę powyżej 280 mln zł. Ministerstwo wybrało 518 ofert, wartych 39 mln zł. Na początku kwietnia wprowadzono w regulaminie konkursu zmiany, a także zmiany w zarządzeniu dotyczącym powołania komisji konkursowej, po czym, w trybie oceny strategicznej, dofinansowano 141 projektów – podaje w komunikacie izba.
„Z 44 organizacji pozarządowych, które na tej podstawie dostały środki na realizację swoich projektów w województwie śląskim, aż 24 prowadziły działalność w okręgu, z którego w wyborach do sejmu kandydował ówczesny wiceminister przyznający dofinansowanie. Otrzymały w sumie ponad 1,7 mln zł”.
NIK po przeprowadzeniu kontroli stwierdziła następujące nieprawidłowości: „przyjęte rozwiązania nie zapewniły optymalnego wyboru projektów”, a także „wybór ofert w niewielkim stopniu miał charakter konkursowy”. Zwrócono też uwagę na „sposób rozdysponowania środków przez ówczesnego wiceministra w ramach tzw. oceny strategicznej”.
Była minister MRiPS komentuje decyzję NIK
Wśród nieprawidłowości wymieniono też to, że „na podstawie oceny strategicznej dofinansowano oferty, które w podstawowym trybie konkursu otrzymały mniejszą liczbę punktów niż oferty wyżej ocenione przez ekspertów”.
Szefową MRiPS (w drugim rządzie Mateusza Morawieckiego) była wówczas Marlena Maląg, która później na dwa tygodnie (w trzecim rządzie) trafiła do ministerstwa rozwoju. Jej zdaniem „program był właściwie realizowany” – podaje Polska Agencja Prasowa. Bezpośrednio program Aktywni+ nadzorował jednak jej zastępca Stanisław Szwed (obecnie poseł Prawa i Sprawiedliwości).
Jak uważa Maląg, Szwed „podejmował decyzje z pełną odpowiedzialnością, biorąc pod uwagę najlepiej pojęty interes publiczny – aby polityka senioralna była realizowana kompleksowo, całościowo na terenie całego kraju” – mówi w rozmowie z PAP.
Czym jest program Aktywni+?
Na początku ubiegłego roku MRiPS ogłaszało, że „można składać wnioski o dofinansowanie z programu wieloletniego na rzecz Osób Starszych Aktywni+ na lata 2021–2025 – Edycja 2023”. Wyjaśniano wówczas, że każda organizacja pozarządowa czy instytucja prowadząca działalność pożytku publicznego może ubiegać się o dofinansowanie w kwocie od 25 tys. zł do 250 tys. zł.
– Dzięki programowi dofinansowane są projekty służące zwiększeniu uczestnictwa osób starszych we wszystkich dziedzinach życia społecznego. Realizowane projekty urozmaicą życie codzienne osób starszych oraz zapewnią im w pełni bezpieczne i różnorodne formy aktywności dostosowane do ich potrzeb i możliwości – mówił wiceminister Szwed.
Wśród czterech najważniejszych celów programu wymieniano „aktywność społeczną” (m.in. zachęcanie seniorów, by angażowali się w sprawy lokalne itd.), „partycypację społeczną”, „włączenie cyfrowe” (by więcej seniorów opanowało m.in. nowe technologie), a także przygotowanie obywateli do starości.