Minister Mari Rantanen odwiedziła zamknięte od ponad dwóch miesięcy przejście graniczne w Imatrze w Karelii Południowej. Towarzyszyła jej minister ds. migracji Maria Malmer Stenergard ze Szwecji.
– Sytuacja na granicy z Rosją może się pogorszyć, gdy tylko zmieni się pogoda; pokazują to podobne doświadczenia krajów bałtyckich i Polski; mamy informację, że po stronie rosyjskiej są tysiące ludzi gotowych przedostać się do Finlandii – powiedziała fińska minister.
– Próby zdestabilizowania Finlandii i (reszty) Europy, do czego dąży Moskwa, nie powiodą się – oświadczyła szwedzka polityk, zapewniając o możliwym udzieleniu pomocy Finlandii. Według niej, w razie potrzeby, takiego wsparcia mogliby udzielić szwedzcy funkcjonariusze.
Finowie uchwalają nowe przepisy. „Ostatnia możliwość pod względem prawnym”
Obecnie fińskie MSW pracuje nad zmianą przepisów, które umożliwią skuteczniejsze przeciwdziałanie operacji hybrydowej polegającej na instrumentalnym wykorzystaniu migrantów przez obce podmioty, co zagraża bezpieczeństwu narodowemu – przyznała Rantanen. Według niej obecne unijne i międzynarodowe regulacje „nie rozpoznają” tego zjawiska.
Stosowny projekt miałby trafić do parlamentu w marcu i będzie wymagał równoczesnego przyjęcia zmian w konstytucji bądź uchwalenia tymczasowych przepisów wprowadzających wyjątek od obowiązujących norm konstytucyjnych. Wiązałoby się to z trudniejszą i dłuższą ścieżką legislacyjną.
Według ministerstwa projekt jest „ostatnią możliwością pod względem prawnym, aby przygotować się na poważniejsze sytuacje”. Minister nie odpowiedziała wprost, czy nowe przepisy zakładają np. możliwość zawracania z granicy nielegalnych migrantów, w tym przy użyciu siły (tj. praktyka „pushback”, czyli wypychania migrantów za granicę tam, skąd przybyli).
Napięta sytuacja trwa od listopada. Wszystkie przejścia zamknięte
Finlandię oddziela od Rosji granica o długości 1340 kilometrów. W listopadzie fińskie służby odnotowały znaczący wzrost liczby cudzoziemców, którzy z terytorium Rosji próbowali przekroczyć granicę, by ubiegać się o azyl. Łącznie było to około 800 osób. Według władz w Helsinkach była to zaplanowana i skoordynowana „operacja hybrydowa”, za którą stał „podmiot państwowy”.
Rząd Finlandii uznał niekontrolowany napływ osób za zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego i zdecydował o zamknięciu, najpierw siedmiu, a następnie wszystkich ośmiu przejść granicznych z Rosją.Jednocześnie oskarżył Moskwę o organizowanie procederu. Rzeczniczka rosyjskiego MSZ Maria Zacharowa zaprzeczyła wówczas, jakoby w tej sprawie działała Rosja.
Po blisko czterech tygodniach przejście graniczne w Vaalimaa zostało otwarte dla ruchu osobowego. Jednak wkrótce zostało zamknięte ponownie.
