Wybory samorządowe 2024. Cisza wyborcza – co to jest?
Cisza wyborcza jest szczególnym okresem przed wyborami. Podczas niej wyborcy mają mieć czas na podjęcie decyzji i spokojne przemyślenie, jak oddadzą swoje głosy.
Z tego powodu wówczas zabronione jest prowadzenie agitacji wyborczej. Nie wolno także rozpowszechniać informacji związanych z wyborami. Zakazów jest jednak znacznie więcej.
Wybory samorządowe 2024 odbędą się 7 kwietnia, a ewentualna druga tura 21 kwietnia. W obu tych przypadkach obowiązuje cisza wyborcza.
Wybory samorządowe 2024. Czego nie wolno robić podczas ciszy wyborczej?
Podczas ciszy wyborczej nie można przede wszystkim prowadzić agitacji wyborczej. Przez 24 godziny nie można także przekonywać, czy nakłaniać publicznie wyborców do głosowania na konkretnych kandydatów. Zabronione jest również:
- zwoływanie zgromadzeń;
- wygłaszanie przemówień;
- organizowanie pochodów i manifestacji;
- rozpowszechnianie materiałów wyborczych.
Cisza wyborcza obejmuje aktywność w internecie i wszelkich mediach społecznościowych. Nieprzestrzeganie przepisów i zakazów dotyczących tego okresu może grozić karą grzywny.
Kiedy cisza wyborcza przed wyborami samorządowymi 2024?
Termin obowiązywania ciszy wyborczej regulowany jest przez artykuł 107 par. 1 Kodeksu wyborczego. Według tego przepisu:
W dniu głosowania oraz na 24 godziny przed tym dniem prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych jest zabronione.
Zgodnie z tym artykułem cisza wyborcza przed wyborami samorządowymi 2024 rozpoczyna się o północy z 5 na 6 kwietnia. Lista szczególnych zakazów przestanie natomiast obowiązywać po zakończeniu głosowania 7 kwietnia.
Planowany koniec przewidziany jest na godzinę 21:00. Zamknięcie lokali wyborczych może jednak nastąpić później, tak jak miało to miejsce w przypadku wyborów parlamentarnych 2023.
Wybory samorządowe. Jakie kary za złamanie ciszy wyborczej?
Zarówno świadome, jak i nieświadome złamanie ciszy wyborczej jest karalne. Rodzaj wymierzanej kary jest regulowany przez artykuł 498 Kodeksu wyborczego. Przepis ten brzmi następująco:
Kto, w związku z wyborami, w okresie od zakończenia kampanii wyborczej aż do zakończenia głosowania prowadzi agitację wyborczą – podlega karze grzywny.
Kary grzywny za złamanie ciszy wyborczej zaczynają się od 20 zł, jednak mogą sięgać nawet 5 tys. zł. Wysokość kwoty do zapłacenia zależy od wagi popełnionego wykroczenia.
Jeszcze większe kary do zapłaty otrzymają instytucje i osoby, które podczas ciszy wyborczej opublikują informacje związane z wynikami sondaży przedwyborczych, tych przeprowadzonych w dniu wyborów, a także przewidywanych wyników wyborów. Takie zachowania traktowane są jako przestępstwo i karane grzywną w wysokości do nawet miliona zł.
Wybory samorządowe. Co nie jest zabronione podczas ciszy wyborczej 2024?
Cisza wyborcza nie dotyczy rozwieszonych wcześniej reklam i plakatów. Oznacza to więc, że na 24 godziny przed wyborami w przestrzeni publicznej wciąż mogą wisieć banery reklamowe przedstawiające startujących kandydatów.
Na takich samych zasadach obowiązuje cisza wyborcza w internecie. Wcześniej dodane treści nie muszą być usuwane. Złamanie prawa nastąpiłoby dopiero, gdyby w trakcie ciszy doszło do publikacji.
Podczas ciszy wyborczej nie zabrania się również samego namawiania do oddania głosów w wyborach. Jest to działanie na rzecz frekwencji. Istotne jest jednak, aby w tym nie przekonywać do oddania głosu na konkretnego kandydata.